2.11.2022      Saat                     

Walter Lange’nin “Asla yerinde sayma” sözünü markanın mottosuna dönüştüren A.Lange & Söhne ilk kez 2009’da ürettiği Zeitwerk mekanik mekanizmalı dijital saatin ikinci nesli olan yeni modelini tanıttı. Marka, ödüllü mekanik dijital modelin platin ve pembe altın kasalı iki yeni versiyonunu yarattı. Yedi adet patente sahip mekanizmalı tasarımın farklılıklarından biri de yeniden düzenlenen L043.6 kalibresi sayesinde saatin güç rezervini iki katına çıkarak 72 saate yükseltmesi. Bu gelişme ile daha uzun süre kullanımı sağlanıyor.

Ayrıca çığır açan tasarım konsepti de gözden geçirildi ve etkileyici tarzı zenginleştirildi. Dakika dakika ilerleyen büyük zıplayan rakamlar sihirle hareket ediyormuş gibi görünmelerine karşın aslında her şey güvenilir saat mekanizmasının kontrolünde.

Benzersiz kol saati konsepti dakika ve saatleri gösteren büyük zıplayan rakamların yanı sıra vuruşları kontrol eden sabit güç eşapmanı barındırıyor. Zamanın bu kolay anlaşılır ve avangart gösterim şekli hala rakipsiz ve şirketin teknik fizibilitenin sınırlarını sürekli yeniden tanımlama azminin eseri.

Zeitwerk’in ilham kaynağı Semper Opera Binası saati



A.Lange & Söhne saat yapımcıları ZEITWERK modelinin tasarımında Dresden’deki Semper Opera Binası’nın ünlü beş dakikalık saatinden ilham aldı. O dönemde saati tasarlama görevi sarayın saat ustası Johann Christian Friedrich Gutkaes’e verilmiş, en arkadaki koltuklardan bile kolayca okunacak bir tasarım yapması istenmişti. Gutkaes talebin zorluğu karşısında epeyce kafa yordu. Sonunda akrep ve yelkovanla donatılmış büyük formatlı duvar saatlerinin tersine devrim niteliğinde bir çözüm tercih etti: Beş dakikalık aralıklarla zamanı dijital olarak gösteren bir duvar saati. 1841’de yardımcısı Ferdinand Adolph Lange ile birlikte tasarımı tamamladı. Semper Opera Binası’ndaki saatin arkasındaki sıra dışı fikir ZEITWERK modeline aktarıldı, ancak bir farkla: ZEITWERK ilham kaynağından beş kat sık, yani tam bir dakikada bir kez ilerliyor.



Bir bakışta saatler ve dakikalar Zeitwerk saate bakmayı özel bir deneyime dönüştüren üç ayrı zıplayan rakam diskiyle donatılmış patentli bir mekanizmaya sahip. Saatler ve dakikalar soldan sağa doğru 2.9 milimetre uzunluğunda ve 2.3 milimetre genişliğindeki büyük formatlı rakamlarla gösteriliyor. Kavisli saat köprüsünün uyumlu düzenlemesi ve göstergelerin boyutu saatin olağanüstü okunaklı olmasının anahtarı. Ayrıca estetik açıdan orijinal, teknik açıdan detaylı zaman gösterimi kadranı canlı ve dinamik kılıyor, çünkü kadranın altındaki mekanizma üç rakam diskinin – biri saatler, diğer ikisi dakikaların birler basamağı ile onlar basamağı için – göz açıp kapayıncaya kadar değişmesini sağlıyor.



Modern bir komplikasyon Lange tasarımcıları saatin makul ve inovatif kadranını tasarlarken geleneksel prensipleri ve hassas saat yapımcılığı kurallarını yeni baştan masaya yatırdı. Mekanizmayı bir kol saatinin kısıtlı boyutlarına sığdırmanın, aynı zamanda senkronize değişim aralıklarını üretecek yeterli enerjiyi tedarik etmenin zorluğu düşünülürse kesinlikle gerekli bir hamleydi bu. Bazı önemli detayları sıraladığımızda durum daha net anlaşılabilir: Mesela 30 milimetre çapındaki saat halkası mekanizmanın dış çeperine dek uzanıyor. Ayrıca iki disk mevcut – dakikanın onlar basamağı ve birler basamağı diskleri. Birinin çapı 19.0 mm, diğerininki 12.7 mm. İki diskin aralarındaki boy farklı taş çatlasın 0.2 milimetre, dolayısıyla saat yapımcısı çok incelikli bir düzenleme yapmak zorundaydı. Ürün Geliştirme Direktörü Anthony de Haas “Zıplayan rakam mekanizmasının disklerinin dakikada bir tam zamanında ilerlemesi için mekanizma klasik zaman gösteriminden çok daha fazla enerjiye ihtiyaç duyuyor” diye açıklıyor. “Rakam disklerinin saat yapımcılığı standartlarına göre çok ağır olmaları bir yana hızla süratlenmeleri ve tam zamanında durmaları gerekiyor. Bu da bir çift saat kolunun nispeten düşük bir ağırlıkta tekdüze bir dönüşle tedarik edeceği güçten hatırı sayılır ölçüde fazlasını gerektiriyor. En fazla enerjiye de saat başlarında, mekanizmanın üç diski aynı anda ilerlettiği sırada ihtiyaç var.” Üstelik ilerleme hareketi tam 60 saniye sonra gerçekleşmeli. Bu zorlu görevi patentli sabit güç eşapmanı ifa ediyor. Sabit güç eşapmanının birden fazla işleve sahip bir alet olarak saateönemli bir katkısı daha var: Saatin dakikliğini destekleyecek şekilde mekanizmaya belli miktarda güç tedarik edilmesini sağlıyor. Kalibre L043.6 – mekanik şaheserin ikinci nesli Birinci nesil Zeitwerk söz konusu zorlukların üstesinden akılcı yöntemlerle gelmişti zaten, ancak yeni nesil Zeitwerk rafine L043.6 kalibreyle arayı biraz daha açıyor İki ana yay barındıran patentli tambur tasarımıyla güç rezervini 36 saatten 72 saate çıkarmak mümkün oldu. Ya da rakamlarla ifade edelim: Tam kurulu haldeyken Zeitwerk’in zıplama performansını 4320 dakika gerçekleştirmesine yetecek enerjisi var; daha doğrusu üç diskle 72 zıplama, iki diskle 360 zıplama ve sadece bir diskle 3888 zıplama gerçekleştirebilir. Eski modele kıyasla bir diğer yenilik de saat ayarının daha kolay hale gelmesi. Saat dört konumundaki düğme sadece zamanın ayrı olarak ayarlanmasına olanak veriyor; özellikle zaman dilimlerinin değiştiği yolculuklar açısından çok kullanışlı bir özellik… Düğme şekli de ters-yüz edilmiş tipte: Basıldığında hiçbir şey olmuyor ama çekildiğinde saat ilerliyor.



Saat göstergesini düzeltmek için bir düğme entegre etmek – ilk kez Zeitwerk Date modelinde kullanıldı – kayda değer bir tasarım zorluğu. Saat göstergesinin döngülerini bağımsız olarak düzeltmek için düğmeye her basıldığında patentli dikey kenet, saat halkasını zıplayan rakamlar mekanizmasından ayırıyor. Her iki yönde ilerleyen dakika göstergesi ise hala saat iki konumundaki kurma kolundan ayarlanıyor. İkinci nesil Zeitwerk modelinde kendine ait bir denge yayı ve patentli vuruş ayar sistemi bulunan bir salınım sistemi mevcut. 18 bin yarı titreşim/saat (2.5 hertz) frekansında salınıyor. Şirket üretimi tüm kalibreler gibi 451 parçadan oluşan mekanizmanın sanatkârane yüzey bitirme işlemleri en yüksek Lange standartlarını karşılayacak nitelikte. Safir-kristal kasa arkası el oyması balansı ve eşapman çarkı horozlarını, solarize edilmiş dişlileri, 59 değerli taş ve iki girintili vidalı altın yüksüğü taşıyan düz grenlenmiş, şık saat köprüsünü gözler önüne seriyor.



Saat meraklıları kadrandan genellikle “saatin yüzü” diye bahseder. Kadran sadece tasarımcının estetik algısını değil mekanizma mühendislerinin teknik yeteneklerini de yansıtır. Bunu Zeitwerk modelinin ilerici tasarım anlayışında ifadesini bulmuş inovatif teknik konseptinde görmek mümkün. Kadranın en dikkat çekici unsuru Alman gümüşünden yapılan saat köprüsü. A. Lange & Söhne’nin köprü ve çark horozu gibi parçalarda geleneksel olarak kullandığı materyal, saat köprüsünün mekanizmanın entegre bir bileşeni olduğunu açıkça ortaya koyar. Yeni Zeitwerk modelinde saat altı konumundaki saniye alt kadranına yer açmak için saat köprüsünde incelikli değişiklikler yapıldı. Arka yüzde saat köprüsü kavisinin altına zarifçe yerleştirilen güç rezervi göstergesinde de son yirmi saat ana yaylardaki gerginliğin giderek azaldığını belirtecek biçimde kırmızıyla işaretlendi. Dakika göstergesinin sol tarafındaki safir rulman taşı mekanizmayla köprü kuran detaylardan bir diğeri. Çoğu zaman rulman taşı olarak yakut kullanılır, ancak Lange saat yapımcıları bu kez estetik nedenlerden renksiz ve şeffaf safiri tercih etti.

Zarif renkler Yeni Zeitwerk modelinin kasa çapı 41.9 milimetre, kalınlığı 12.2 milimetre. İki versiyonu var. Pembe altın kasalı versiyonun kadranı siyah ve saat köprüsü işlem görmemiş Alman gümüşünden yapıldı. Platin kasalı versiyon som gümüşten yapıldı. Saat köprüsü ise siyah rodyum kaplama. Kadran renkleriyle uyumlu ibreler tasarımı tamamlıyor. Pembe altın model siyah timsah derisi kayışla, platin versiyon koyu kahverengi timsah derisi kayışla takılıyor.